Telefon: +90 (216) 627 01 42-43-44
TurkishEnglishRussianArabic
14
HAZ
2011

Extruder

Posted By :
Comments : Off

160 yıllık bir geçmişe sahip olan Ekstrüzyon, Kalıpçılığın bir bölümüdür. Özellikle son 20 yıl da bu alanda önemli gelişmeler, yaşanmış büyük adımlar katedilmiştir.
Çok geniş bir konu olmakla beraber, temelde Plastik Ekstrüzyon ve Metal Ekstrüzyon olmak üzere iki alt başlık altında inceleyebiliriz.
Kendine has teknolojisi olan Ekstrüzyon için kullanılan tezgahlar ve ekipmanlar da bu işleme uygun olarak dizayn edilmiştir. Amacımız, Ekstrüzyon işleminde kullanılan Ekstrüzyon Presleri (Extruder) ve ekipmanları hakkında bilgi vermek, konu ile ilgili son gelişmeleri ele alıp açıklamaktır. Ayrıca işlemin tamamının nasıl gerçekleştirildiği, bir Ekstrüzyon uygulaması esnasında gerekli şartlar hakkında kısa bilgiler verilecektir.
Gelişen plastik teknolojisinin alt kollarından biri olan Ekstrüzyon da bu paralelde ilerlemektedir. Bundaki temel gerekçe Ekstrüzyon ile üretilen parçalara olan aşırır taleptir (2).
Ekstrüzyon ile üretilen parçaların bazıları veya en çok bilinenleri PVC profiller, PVC borulardır. Galvanizli boru devrinin kapanması PVC boru devrinin başlangıcı olmuştur. Aynı tarzda ahşap kapı ve pencere sistemlerinin devrinin kapanması PVC profillerden imal edilmiş kapı ve pencere sistemlerinin temelini atmıştır. Bir diğer kullanım alanı da bakır elektrik kablolarının kaplanması işlemidir.
Bu işlemlerin yapımında süphesiz en temel eleman Ekstrüzyon Presidir. Pres seçiminde yapılacak bir hata tüm işlemi olumsuz etkileyecektir. Böyle bir öneme sahip olan bu tezgah nasıl çalışır? Önemli kısımları nelerdir?
Ekstrüzyon işlemini temelde iki bölüme ayırabiliriz.
Bunlar:
• Metal Ekstrüzyon
• Plastik Ekstrüzyon dur
Bu iki uygulama arasında fazla fark yoktur. Temelde aynı işlemlerdir sadece uygulanışları farklıdır. Pratik olarak düşünüldüğünde metal ile plastik arasında erime sıcaklığı farkı göz önüne gelecektir. Buradan hareketle düşündüğümüzde metal ekstrüzyon için gerekli ısı miktarı, bu ısıya dirençli malzemeden yapılmış kalıba verdiğimizde ve ekstrüzyon presimizi bu işleme uygun seçtiğimizde metal ekstrüzyon yapmış oluruz. Daha düşük erime sıcaklığına sahip – metale göre – plastik için de aynı yöntemi, aynı kalıpla, aynı tezgahta – birkaç farklılıkla – uyguladığımızda plastik ekstrüzyon yapmış oluruz (4).
Ektrüzyonun tanımını yapmak gerekirse, ısı ve basınç kullanarak malzemelere şekil vermek için kullandığımız yönteme ekstrüzyon denir. Fakat bildiğiniz üzere enjeksiyonda da aynı tanım kullanılabilir. O zaman biraz genişletelim. Isı ve basınç kullanarak malzemenin kalıptan sürekli geçmesini sağlamak yoluyla uzun parçalar elde etme işlemine ekstrüzyon denir. İşte bu noktada ekstrüzyonun enjeksiyon ile arasındaki fark ortaya çıkmaktadır. Enjeksiyonda bir hacim doldurma yoluyla parçanın o hacmi alması sağlanırken, ekstrüzyonda malzeme sürekli olarak akar ve geçtiği kalıbın profilini alır durumdadır (5).
Ekstrüzyon işlemi yaygın bir şekilde kullanılmakla beraber özellikle PVC ürünlerinin % 80 i bu yöntemle üretilmektedir. Evlerde kullanılan PVC kapı ve pencere sistemleri, evlerin su tesisatlarında kullanılan PVC borular, elektrik tesisatlarının çekilmesinde kullanılan PVC borular başlıcalarıdır. Bunlar gibi ekstrüzyon aynı zamanda, naylon elde etme işleminde de kullanılır. Özel kullanım alanları arasında en başta elektrik kablosu kaplama ve lif çekme işlemlerinde kullanılır (3).

Hakkında